Hiện nay, trong pháp luật dân sự thì thừa kế là một chế định quan trọng và luôn là chủ đề nóng thường xuyên xảy ra tranh chấp. Vậy vấn đề này được pháp luật quy định ra sao? thủ tục mở thừa kế là gì? Thực hiện như thế nào? Để giải đáp vấn các nội dung trên chúng tôi xin phân tích qua bài viết dưới đây. Nếu bạn đọc có băn khoăn, thắc mắc cần giải đáp cụ thể vui lòng liên hệ số 0963.673.969 (Zalo) để được hỗ trợ.
MỤC LỤC
Thủ tục mở thừa kế là gì?
Mở thừa kế là thuật ngữ chỉ thời điểm bắt đầu quá trình thừa kế tài sản của một người sau khi họ qua đời. Theo quy định của pháp luật, thời điểm mở thừa kế là thời điểm người để lại di sản chết. Địa điểm mở thừa kế là nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản, nếu không xác định được nơi cư trú cuối cùng thì địa điểm mở thừa kế là nơi có toàn bộ hoặc phần lớn di sản.
Như vậy, có thể hiểu thủ tục mở thừa kế là quy trình pháp lý để phân chia tài sản của người đã qua đời cho những người thừa kế theo quy định của pháp luật hoặc theo di chúc.
Thủ tục mở thừa kế là gì? Liên hệ 0963.673.969 (Zalo) để được hỗ trợ chi tiết.
Có bắt buộc mở thừa kế không?
Mở thừa kế không phải là thủ tục bắt buộc phải thực hiện ngay khi mà người để lại di sản qua đời. Tuy nhiên, nếu không thực hiện mở thừa kế, việc phân chia tài sản và giải quyết các quyền lợi liên quan của người thừa kế có thể gặp nhiều khó khăn. Một số lý do cần mở thừa kế gồm:
- Để tài sản của người qua đời được phân chia hợp pháp cho những người thừa kế theo quy định của pháp luật hoặc theo di chúc.
- Nếu có tranh chấp giữa các đồng thừa kế, việc mở thừa kế sẽ giúp giải quyết các tranh chấp này.
- Người thừa kế có quyền và nghĩa vụ liên quan đến tài sản thừa kế. Việc mở thừa kế giúp đảm bảo các quyền lợi và nghĩa vụ này được thực hiện đúng đắn.
- Để chuyển quyền sở hữu tài sản, thay đổi tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhà ở, các tài khoản ngân hàng, cổ phần,… và các tài sản khác.
Tóm lại, mặc dù pháp luật không quy định bắt buộc phải mở thừa kế nhưng việc này là cần thiết để đảm bảo quyền lợi của người thừa kế giúp tuân thủ các quy định pháp luật về thừa kế.
Thủ tục mở thừa kế thực hiện khi nào?
Căn cứ theo quy định tại Điều 611 Bộ luật dân sự:
Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người để lại tài sản chết. Trường hợp Tòa án tuyên bố một người là đã chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày được xác đinh tại khoản 2 Điều 71 của Bộ luật này.
Như vậy, thủ tục mở thừa kế được thực hiện khi người để lại di sản qua đời. Thời diểm này được gọi là thời điểm mở thừa kế và địa điểm mở thừa kế thường là nơi cư trú cuối cùng của người chết. Thủ tục mở thừa kế thường được thực hiện trong các trường hợp:
- Khi người để lại di sản chết: đây là điều kiện đầu tiên để mở thừa kế. Người thừa kế hoặc người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan sẽ bắt đầu các thủ tục liên quan đến thừa kế từ thời điểm này.
- Khi có di chúc: nếu người để lại di sản lập di chúc, người thừa kế hoặc người được chỉ định trong di chúc cần thực hiện các thủ tục pháp lý để công bố và thực hiện di chúc.
- Khi không có di chúc: Nếu không có di chúc, việc phân chia tài sản thừa kế sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật về thừa kế theo quy định của pháp luật.
Việc thực hiện thủ tục mở thừa kế nên được tiến hành càng sớm càng tốt ngay sau khi người để lại di sản qua đời để tránh các vấn đề pháp lý phát sinh và đảm bảo quyền lợi của tất cả các bên liên quan.
Thực hiện thủ tục mở thừa kế khi nào? Liên hệ hotline 0963.673.969 (Zalo) để được tư vấn hỗ trợ.
Làm thủ tục mở thừa kế ở đâu?
Đối với thủ tục mở thừa kế có thể được thực hiện tại các cơ quan sau:
- Phòng công chứng/Văn phòng công chứng: đây là nơi phổ biến để thực hiện các thủ tục liên quan tới thừa kế, đặc biệt là khi có di chúc hoặc cần công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế.
- Ủy ban nhân dân xã/phường: Đối với một số trường hợp, đặc biệt là khi khai tử và xác nhận thông tin cá nhân, người thừa kế có thể cần làm việc với Ủy ban nhân dân nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản.
- Toà án nhân dân: Nếu có tranh chấp về thừa kế hoặc các vấn đề phức tạp khác liên quan đến việc phân chia tài sản thừa kế, người thừa kế có thể cần nộp đơn ra Tòa án để giải quyết theo quy định của pháp luật.
Luật sư tư vấn nơi thực hiện mở thừa kế. Hotline 0963.673.969 (Zalo).
Hồ sơ mở thừa kế gồm những gì?
Về hồ sơ mở thừa kế cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:
- Giấy chứng tử: Bản sao hoặc trích lục giấy chứng tử của người để lại di sản.
- Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế: giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn, giấy xác nhận thông tin về cư trú hoặc các giấy tờ khác chứng minh mối quan hệ giữa người thừa kế và người để lại di sản.
- Di chúc (nếu có): bản gốc hoặc bản sao chứng thực di chúc của người để lại di sản.
- Giấy tờ về tài sản thừa kế: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản khác (sổ tiết kiệm, cổ phiếu, cổ phần, …); các giấy tờ khác liên quan đến tài sản thừa kế.
- Căn cước công dân của người thừa kế (Bản sao chứng thực).
- Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế: nếu những người thừa kế thỏa thuận về việc phân chia di sản, cần lập văn bản thỏa thuận và công chứng tại phòng/văn phòng công chứng.
- Các giấy tờ khác: giấy tờ liên quan đến việc thụ lý thừa kế tại tòa án (nếu có tranh chấp); giấy tờ chứng minh tài sản khác như xe cộ, tài sản giá trị, tài khoản ngân hàng, …
Trường hợp cần hỗ trợ thu thập giấy tờ. Liên hệ hotline 0963.673.969 (Zalo) để được tư vấn chi tiết.
Thủ tục mở thừa kế theo quy định của pháp luật
Bước 1: Xác định người thừa kế
- Trường hợp người để lại di sản có di chúc. Di chúc có thể là văn bản hoặc lời nói (trong một số trường hợp đặc biệt). Di chúc phải hợp pháp theo quy định của pháp luật, bao gồm các điều kiện về năng lực hành vi của người lập di chúc, nội dung di chúc rõ ràng, không vi phạm đạo đức xã hội.
- Trường hợp người để lại di sản không có di chúc. Di sản sẽ được chia theo pháp luật, theo thứ tự ưu tiên của các hàng thừa kế.
Bước 2: Khai nhận di sản thừa kế hoặc Thỏa thuận phân chia:
Khai nhận di sản thừa kế
Nếu chỉ có một người thừa kế. Hoặc tất cả những người thừa kế đều đồng thuận không phân chia di sản. Người thừa kế có thể lựa chọn thực hiện thủ tục này tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc tại Ủy ban nhân dân cấp xã, phường, thị trấn nơi có di sản.
Thỏa thuận phân chia di sản thừa kế
Nếu có nhiều người thừa kế, họ có thể thỏa thuận về việc phân chia di sản. Văn bản thỏa thuận phân chia di sản có thể được chứng thực tại Ủy ban nhân dân cấp xã, phường, thị trấn hoặc được công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng. Cả hai hình thức này đều có giá trị pháp lý, và sau khi hoàn thành, di sản sẽ được chia theo thỏa thuận đã được chứng thực hoặc công chứng.
Tùy từng trường hợp mà hồ sơ cần chuẩn bị có sự khác biêt. Cơ bản cần chuẩn bị các giấy tờ sau: Giấy chứng tử của người để lại di sản, giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế (giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn, …); giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sổ tiết kiệm, …).
Bước 3: Thông báo về việc mở thừa kế
Người thừa kế cần thông báo công khai về việc mở thừa kế tại nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản. Thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng như báo chí, đài phát thanh, truyền hình.
Thời gian thông báo thường kéo dài từ 15 đến 30 ngày tùy theo quy định của từng địa phương.
Bước 4: Giải quyết tranh chấp (nếu có)
Nếu có tranh chấp về di sản thừa kế, các bên liên quan có thể yêu cầu hòa giải tại cơ sở hoặc khởi kiện tại tòa án nhân dân có thẩm quyền. Tòa án sẽ giải quyết theo quy định của pháp luật, dựa trên các chứng cứ và tài liệu do các bên cung cấp.
Bước 5: Chia di sản thừa kế
Chia theo di chúc
Nếu có di chúc hợp pháp, di sản sẽ được chia theo nội dung di chúc. Trường hợp di chúc chỉ định người thừa kế nhưng không quy định cụ thể phần di sản, di sản sẽ được chia đều cho những người thừa kế theo di chúc.
Chia theo pháp luật
Nếu không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp, di sản sẽ được chia theo pháp luật. Di sản sẽ được chia đều cho những người thừa kế trong cùng một hàng thừa kế. Nếu một người thừa kế trong hàng thừa kế chết, phần di sản của họ sẽ được chia cho các con của họ.
Bước 6: Đăng ký quyền sở hữu tài sản
Đối với bất động sản:
- Người thừa kế cần làm thủ tục đăng ký quyền sở hữu tài sản thừa kế tại văn phòng đăng ký đất đai.
- Hồ sơ bao gồm: văn bản khai nhận di sản thừa kế đã được công chứng/chứng thực, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất, giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế và các giấy tờ liên quan khác.
Đối với động sản: Người thừa kế làm thủ tục chuyển quyền sở hữu tại các cơ quan có thẩm quyền sở hữu tại các cơ quan có thẩm quyền tương ứng (ví dụ: đăng ký xe tại cơ quan công an, chuyển quyền sở hữu tài khoản ngân hàng tại ngân hàng…).
Trường hợp khách hàng cần hỗ trợ thực hiện Thủ tục mở thừa kế. Vui lòng liên hệ 0963.673.969 (Zalo) để được tư vấn hỗ trợ.
Làm thủ tục mở thừa kế vắng mặt có được không?
Tình huống
Xin chào Trung tâm di chúc. Tôi là Ngô Văn T hiện đang sinh sống tại Hưng Yên. Bố tôi mới mất cuối năm 2023. Tài sản của bố tôi để lại gồm thửa đất 600m2 tại Nghệ An đã được cấp sổ đứng tên bố tôi năm 2003. Gia đình tôi có 4 anh em đang có nhu cầu thực hiện phân chia di sản thừa kế. Do tôi đang bận công việc nên không về được. Tôi muốn hỏi việc thực hiện phân chia di sản thừa kế vắng mặt thì có thực hiện được không? Việc tôi vắng mặt có ảnh hưởng đến phần di sản tôi nhận được hay không?
Trung tâm tư vấn
Chúng tôi đã nhận được câu hỏi của anh Ngô Văn T. Anh T chưa cung cấp về việc bố anh có lập di chúc hay không. Nên chúng tôi tư vấn về trường hợp phân chia di sản theo quy định pháp luật như sau:
Thời điểm mở thừa kế phân chia di sản của bố anh để lại khi từ năm 2003. Các anh em của ông T có quyền thực hiện mở thừa kế từ thời điểm ông bố chết. Các anh em sẽ thực thủ tục khai nhận/phân chia di sản thừa kế tại cơ quan, tổ chức có thẩm quyền. Văn bản khai nhận/phân chia di sản thừa kế cần được soạn thảo xác định rõ phần quyền đối với di sản các đồng thừa kế nhận được của ông bố. Trường hợp một trong các hàng thừa kế vắng mặt không kí vào văn bản thì không đủ điều kiện để thụ lý giải quyết, dẫn đến quá trình khai nhận/ phân chia không thực hiện được.
Tuy nhiên, người vắng mặt trong hàng thừa kế có thể thực hiện các phương thức sau để quá trình khai nhận/phân chia được tiến hành:
- Từ chối nhận di sản thừa kế;
- Ủy quyền cho bên thứ 3 để thay mặt kí vào văn bản.
Trường hợp anh T vắng mặt, anh có quyền yêu cầu xác nhận quyền sở hữu của mình trong thời hạn 10 năm. Hoặc anh T thực hiện yêu cầu chia di sản của bố là 30 năm đối với thửa đất trên.
Liên hệ Trung tâm di chúc qua số 0963.673.969 (Zalo) để được hỗ trợ.
Dịch vụ nhận ủy quyền làm thủ tục thừa kế
Hiện nay Trung tâm di chúc đang triển khai dịch vụ nhận ủy quyền làm thủ tục thừa kế tận nơi. Quý khách hàng liên hệ Luật sư thừa kế theo quy trình sau:
- Bước 1: Liên hệ để được tư vấn lĩnh vực thừa kế qua số: 0963.673.969 (Zalo).
- Bước 2:Đăng ký, lựa chọn dịch vụ soạn thảo các văn bản liên quan đến thừa kế. Hình thức văn bản theo khả năng và nhu cầu của khách hàng;
- Bước 3: Xác nhận tạm ứng phí. Cung cấp thông tin, tài liệu để Luật sư triển khai công việc;
- Bước 4: Tiếp nhận, soạn thảo, rà soát văn bản thực hiện thừa kế;
- Bước 5: Hỗ trợ nhận ủy quyền làm thủ tục thừa kế. Bàn giao kết quả tận nơi cho khách hàng.
Trung tâm di chúc là đơn vị có chuyên môn trong lĩnh vực thừa kế tại Việt Nam. Trung tâm Di chúc trực thuộc Công ty Luật TNHH Luật Hùng Bách. Đây là tổ chức hành nghề Luật sư uy tín, chuyên nghiệp hàng đầu tại Việt Nam. Với đội ngũ Luật sư giỏi, giàu kinh nghiệm chuyên môn. Chúng tôi có thể tham gia bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp cho khách hàng trên nhiều lĩnh vực.
Hiện nay, chúng tôi có hệ thống Văn phòng tại Tp. Hà Nội, Hà Tĩnh, Tp. Đà Nẵng, Tp. Hồ Chí Minh… Và đội ngũ cán bộ phụ trách khu vực có thể hỗ trợ khách hàng trên cả nước.
Các phương thức liên hệ với chúng tôi:
Quý khách hàng có nhu cầu sử dụng các Dịch vụ của Trung tâm hoặc cần hỗ trợ pháp lý vui lòng liên hệ qua một trong các phương thức sau:
- Làm việc trực tiếp tại trụ sở, chi nhánh của chúng tôi tại: Tp. Hà Nội, Hà Tĩnh, Tp. Đà Nẵng, Tp. Hồ Chí Minh.
- Điện thoại:0963.673.969 (Zalo)
- Email : Trungtamdichuc@gmail.com
- Website: trungtamdichuc.com – luathungbach.vn
- Fanpage: Trung tâm di chúc Việt Nam
Trân trọng!
Văn Nam