Hiện nay, nhu cầu tìm hiểu pháp luật liên quan đến thủ tục yêu cầu chia tài sản thừa kế rất nhiều. Tuy nhiên, để có được sự thống nhất giữa những người thừa kế không phải là việc đơn giản. Việc này ảnh hưởng lớn đến quan hệ gia đình giữa các đồng thừa kế. Bài viết dưới đây, Trung tâm di chúc Việt Nam mang đến cho khách hàng một số thông tin hữu ích liên quan đến lĩnh vực thừa kế với chủ đề “Các công việc cần làm để yêu cầu chia tài sản thừa kế”. Khách hàng cũng có thể liên hệ trực tiếp qua số 0963.673.969 (Zalo) để được tư vấn trực tiếp.
MỤC LỤC
Những người có quyền yêu cầu chia tài sản thừa kế.
Người thừa kế là gì?
Người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
Hiện nay, có 2 hình thức phân chia tài sản thừa kế. Đó là phân chia tài sản thừa kế theo pháp luật và phân chia tài sản thừa kế theo di chúc.
Phân chia tài sản thừa kế theo pháp luật.
Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.
Tại Điều 651 Bộ Luật dân sự quy định về người thừa kế theo pháp luật. Theo đó, thứ tự những người thừa kế được quy định theo các hàng thừa kế.
- Hàng thừa kế thứ nhất: Vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.
- Hàng thừa kế thứ hai: Ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết. Cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại.
- Hàng thừa kế thứ ba: Cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết Cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Như vậy, đối với trường hợp người có tài sản qua đời không để lại di chúc. Người thuộc hàng thừa kế thứ nhất có quyền yêu cầu chia tài sản thừa kế.
Lưu ý.
Trường hợp những người ở hàng thừa kế trước đã chết, từ chối nhận di sản. Hoặc không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản. Thì những người thuộc hàng thừa kế sau mới có quyền yêu cầu phân chia tài sản thừa kế.
Hướng dẫn phân chia di sản thừa kế theo pháp luật. Liên hệ hotline 0963.673.969 (Zalo)
Phân chia tài sản thừa kế theo di chúc.
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Người thừa kế theo di chúc có quyền yêu cầu phân chia di sản thừa kế.
Lưu ý.
Ngoài những người thừa kế được ghi nhận trong di chúc được hưởng di sản do người đã qua đời để lại. Bộ Luật Dân sự 2015 có quy định về người thừa kế không phụ thuộc vào di chúc. Bao gồm những người sau đây:
- Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng.
- Con thành niên mà không có khả năng lao động.
Nếu di sản thừa kế được chia theo pháp luật và những người này không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất thừa kế thì những người này vẫn được hưởng phần di sản bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật. Khi người có tài sản qua đời có để lại di chúc thì những người này vẫn được xét là người có quyền hưởng di sản thừa kế và yêu cầu phân chia.
Trường hợp người có tài sản khi lập di chúc không để lại tài sản cho những người nêu trên. Họ vẫn có quyền được hưởng thừa kế bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật. Trừ trường hợp những người này từ chối hưởng di sản thừa kế. Hoặc không được thừa kế theo quy định pháp luật.
Có thể yêu cầu chia tài sản thừa kế bằng những cách nào?
Tình huống
Chào Trung tâm di chúc Việt Nam. Tôi có câu hỏi muốn được Luật sư của Trung tâm tư vấn, giải đáp. Tôi là con cả trong gia đình tôi có 4 anh chị em. Các em tôi đều đã có nhà riêng sinh sống ổn định. Bố mẹ tôi là chủ sử dụng nhà đất diện tích 300m2 tại quận Tây Hồ, Hà Nội. Gia đình tôi sống cùng với ông bà và chăm sóc đến khi ông bà qua đời. Mẹ tôi qua đời năm 2022, bố tôi qua đời tháng 12/2023. Ông bà khi mất không để lại di chúc. Ông bà nội, ông bà ngoại tôi đã mất được 40 năm. Hiện nay gia đình tôi vẫn đang trực tiếp quản lý, sử dụng nhà đất này.
Tôi đang muốn làm thủ tục yêu cầu chia tài sản thừa kế và sang tên trên sổ đỏ nhưng không biết thực hiện bằng cách nào. Mong được tư vấn hướng dẫn cụ thể. Tôi xin cảm ơn!
Trung tâm tư vấn
Chào bạn. Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi cho Trung tâm. Theo như thông tin bạn cung cấp, hiện nay bố mẹ bạn đã qua đời vì vậy đã phát sinh quan hệ thừa kế. Tuy nhiên, bạn không nêu rõ hiện nay ý kiến của những đồng thừa kế về việc phân chia di sản thừa kế như thế nào. Do đó, Luật sư sẽ tư vấn cho bạn các cách để yêu cầu phân chia thừa kế sau đây.
Lập văn bản phân chia di sản thừa kế công chứng.
Vì bố mẹ bạn qua đời không để lại di chúc. Theo quy định tại khoản 1 Điều 651 Bộ Luật Dân sự 2015. Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết. Như vậy, hiện những người thừa kế của bố mẹ bạn được xác định là 4 anh chị em bạn.
Trường hợp các anh chị em bạn đã thỏa thuận, thống nhất với nhau. Tất cả các thành viên trong gia định đều tặng cho quyền thừa kế để bạn là chủ sử dụng toàn bộ diện tích đất. Bạn và những người thừa kế có thể tiến hành lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản. Việc lập Văn bản thỏa thuận phải được công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng có thẩm quyền.
Trường hợp có các anh chị em bạn ở xa không thể có mặt ở địa phương để khai nhận di sản thừa kế. Họ có thể lập Văn bản từ chối quyền thừa kế để bạn thuận tiện trong việc khai nhận di sản. Văn bản từ chối phải được công chứng/chứng thực tại cơ quan có thẩm quyền.
Khi hồ sơ đã được chuẩn bị đầy đủ. Bạn đến tổ chức hành nghề công chứng để thực hiện thủ tục công chứng văn bản khai nhận thừa kế.
Sau khi hoàn tất việc công chứng văn bản. Bạn có thể thực hiện thủ tục sang tên trên sổ đỏ theo quy định pháp luật.
Trường hợp cần hỗ trợ soạn thảo văn bản liên hệ 0963.673.969 (Zalo) để được hướng dẫn.
Yêu cầu Tòa án phân chia di sản thừa kế.
Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản. Thời gian được tính từ từ thời điểm mở thừa kế. Trong khoảng thời gian này những người thừa kế có quyền khởi kiện phân chia di sản thừa kế tại Tòa án.
Nếu 4 anh chị em bạn không thống nhất phân chia di sản thừa kế. Hoặc có đồng thừa kế ở xa nhưng không đồng ý lập Văn bản khước từ tài sản. Bạn cần chuẩn bị hồ sơ khởi kiện ra Tòa án yêu cầu chia tài sản thừa kế theo quy định pháp luật.
Lưu ý.
Khi tiến hành chia tài sản thừa kế. Bạn cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:
- Bản gốc các giấy tờ ghi nhận quyền sử dụng, quyền sở hữu tài sản.
- Giấy tờ chứng minh quan hệ nhân thân của những người thừa kế.
- Giấy chứng tử của người có tài sản.
- Giấy chứng tử của những người thừa kế (Trường hợp người thừa kế đã qua đời).
- Căn cước công dân/Hộ chiếu của những người thừa kế.
- Văn bản từ chối hưởng thừa kế tài sản, văn bản chứng minh không thuộc trường hợp được thừa kế,… (nếu có).
Thủ tục phân chia di sản thừa kế tại Tòa thực hiện thế nào? Liên hệ Trung tâm hỗ trợ theo hotline 0963.673.969 (Zalo).
Thẩm quyền giải quyết yêu cầu chia tài sản thừa kế.
Trường hợp những người thừa kế đã thỏa thuận thống nhất với nhau và tài sản đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng, quyền sở hữu. Những người thừa kế có thể lập văn bản phân chia di sản thừa kế tại tổ chức hành nghề công chứng.
Trường hợp những người thừa kế không thống nhất thỏa thuận phân chia. Một trong các đồng thừa kế không đồng ý ký Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế. Những người thừa kế phải tiến hành thủ tục khởi kiện yêu cầu Tòa án nhân dân có thẩm quyền phân chia di sản thừa kế. Việc xác định thẩm quyền của Tòa án như sau:
- Khoản 5 Điều 26 Bộ luật Tố tụng dân sự. Tranh chấp thừa kế là loại tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân. Nguyên đơn có quyền khởi kiện tại Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc. Nguyên đơn có thể thỏa thuận với bị đơn để lựa chọn Tòa án nơi mình cư trú, làm việc giải quyết tranh chấp.
- Điều 35 Bộ Luật Tố tụng dân sự 2015. Tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết sơ thẩm các tranh chấp thông thường. Tòa án nhân dân cấp tỉnh giải quyết yêu cầu chia tài sản thừa kế có yếu tố nước ngoài (đương sự, tài sản thừa kế ở nước ngoài).
Cách xác định thẩm quyền chia tài sản thừa kế như thế nào? Liên hệ 0963.673.969 (Zalo) để được hướng dẫn cụ thể.
Thời gian giải quyết yêu cầu chia thừa kế là bao lâu?
Phân chia thừa kế tại Văn phòng công chứng.
Trường hợp những người thừa kế đã thỏa thuận thống nhất phân chia di sản kế. Các tài sản của người đã mất đã được cơ quan có thẩm quyền cấp các giấy tờ ghi nhận quyền sử dụng, quyền sở hữu tài sản. Những người thừa kế có thể thực hiện công chứng Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế tại tổ chức hành nghề công chứng.
Khi tiếp nhận yêu cầu công chứng Văn bản thỏa thuận phân chia di sản. Tổ chức hành nghề công chứng phải tiến hành niêm yết việc thụ lý công chứng. Thời hạn niêm yết là 15 ngày. Việc niêm yết được thực hiện tại trụ sở của UBND cấp xã nơi thường trú cuối cùng của người để lại di sản.
Trường hợp không xác định được nơi thường trú cuối cùng thì niêm yết tại nơi tạm trú có thời hạn cuối cùng của người đó. Trường hợp di sản gồm cả bất động sản và động sản hoặc di sản chỉ gồm có bất động sản. Việc niêm yết được thực hiện tại UBND cấp xã nơi có bất động sản và nơi thường trú cuối cùng của người để lại di sản.
Thời hạn công chứng không quá 02 ngày làm việc. Nếu Văn bản thỏa thuận có nội dung phức tạp thì thời hạn công chứng có thể kéo dài hơn nhưng không quá 10 ngày làm việc.
Phân chia thừa kế tại Tòa án.
Trường hợp những người thừa kế không thể tự thống nhất thỏa thuận phân chia di sản. Hoặc di sản thừa kế chưa được cấp cơ quan có thẩm quyền cấp các giấy tờ ghi nhận quyền sử dụng, quyền sở hữu tài sản. Khi đó một trong các đồng thừa kế có thể yêu cầu chia tài sản thừa kế tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
Kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ, trong thời hạn 3 ngày làm việc, Chánh án phân công thẩm phán xem xét hồ sơ. Trong thời hạn 5 ngày làm việc thẩm phán phải tiến hành xem xét đơn khởi kiện. Nếu hồ sơ đã đầy đủ và đúng thẩm quyền thì thẩm phán sẽ tiến hành ra thông báo nộp tạm ứng án phí. Nếu nhận thấy hồ sơ còn thiếu hoặc nộp đơn khởi kiện chưa đúng thẩm quyền. Thẩm phán ra văn bản thông báo cho người khởi kiện được biết.
Trong quá trình giải quyết. Tòa án sẽ củng cố tài liệu, chứng cứ, triệu tập đương sự để lấy lời khai, tổ chức hòa giải. Trường hợp các bên hòa giải thành. Tòa án lập biên bản ghi nhận và ra Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự. Trường hợp các bên không thể hòa giải, Tòa án sẽ tiến hành tổ chức xét xử vụ án.
Như vậy, thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm đối với vụ án yêu cầu chia tài sản thừa kế là 04 – 06 tháng. Tuy nhiên, trên thực tế thời gian này có thể kéo dài thêm. Do trong quá trình giải quyết vụ án, đương sự có yêu cầu độc lập hay bị đơn có yêu cầu phản tố.
Thủ tục yêu cầu chia tài sản thừa kế.
Trung tâm di chúc hỗ trợ khách hàng thủ tục yêu cầu chia tài sản thừa kế như sau:
Trung tâm hỗ trợ trọn gói.
- Bước 1: Liên hệ tới Trung tâm di chúc để được hỗ trợ, tư vấn. Khách hàng có thể chọn hình thức gọi qua điện thoại, nhắn tin zalo theo số 0963.673.969 (Zalo) hoặc đến trực tiếp văn phòng;
- Bước 2: Cung cấp giấy tờ, thông tin để Trung tâm kiểm tra và lên phương án hỗ trợ, báo phí;
- Bước 3: Xác nhận thanh toán tạm ứng một phần phí để triển khai công việc;
- Bước 4: Soạn thảo các văn bản khách hàng kiểm tra thông tin;
- Bước 5: Lên lịch ký tại văn phòng hoặc tận nơi theo nhu cầu của khách hàng;
- Bước 6: Cử Luật sư/ chuyện viên tham gia bảo vệ quyền, lợi ích của khách hàng tại Tòa án (nếu phát sinh tranh chấp);
- Bước 7: Bàn giao kết quả cho khách hàng.
Trung tâm hướng dẫn khách hàng tự thực hiện.
- Bước 1: Liên hệ tới Trung tâm di chúc để được hỗ trợ, tư vấn yêu cầu chia tài sản thừa kế. Khách hàng có thể chọn hình thức gọi qua điện thoại, nhắn tin zalo 0963.673.969 (Zalo) hoặc đến trực tiếp văn phòng;
- Bước 2: Cung cấp giấy tờ, thông tin để Trung tâm kiểm tra và lên phương án hỗ trợ, báo phí;
- Bước 3: Xác nhận thanh toán tạm ứng một phần phí để triển khai công việc;
- Bước 4: Soạn thảo các văn bản gửi khách hàng kiểm tra thông tin;
- Bước 5: Tùy theo yêu cầu của khách hàng, Trung tâm có thể của Luật sư/chuyên viên hướng dẫn khách hàng tự nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền.
Dịch vụ giải quyết thủ tục thừa kế.
Trường hợp bạn có câu hỏi hoặc cần trợ giúp các vấn đề pháp lý khác. Bạn có thể liên hệ Luật sư làm việc tại Văn phòng, chi nhánh ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hà Tĩnh,… theo các phương thức sau:
- Điện thoại: 0963.673.969 (Zalo)
- Email : trungtamdichuc@gmail.com
- Website: trungtamdichuc.com – luathungbach.vn
Với đội ngũ Luật sư, cán bộ giỏi, giàu kinh nghiệm chuyên sâu chúng tôi có thể hỗ trợ giải đáp tất cả các vướng mắc có liên quan đến lĩnh vực thừa kế đất đai. Hỗ trợ soạn thảo, lập di chúc nhanh chóng, trực tiếp tận nơi, đảm bảo an toàn pháp lý.
Trân trọng!
TN.