Bố mất không để lại di chúc tài sản chia như thế nào?

Chào Luật sư! Bố tôi mất cách đây 2 năm, khi mất bố tôi không để lại di chúc. Lúc còn sống bố cùng mẹ có mua được 3 mảnh đất ở ba nơi khác nhau. Do nhà tôi có 4 anh em, các anh em bình thường cũng không được hoà thuận nên gia đình tôi không tìm được tiếng nói chung trong việc phân chia di sản của bố. Anh cả cho rằng là con trưởng nên anh có trách nhiệm lo việc thờ cúng và chăm sóc mẹ, muốn được nhận 2 mảnh đất, mảnh còn lại chia đều cho 4 anh em. Chúng tôi đều khó khăn, có mong muốn được nhận đất để lo cuộc sống sau này. Vậy xin hỏi Luật sư Bố mất không để lại di chúc tài sản chia như thế nào? Mong Luật sư giải đáp.

Bố mất không để lại di chúc có chia thừa kế được không?

Chào bạn! Theo như bạn trình bày bố bạn mất nhưng không để lại di chúc, do đó trường hợp này của bạn nếu phân chia thừa kế sẽ không phụ thuộc vào di chúc mà chia theo quy định pháp luật. Vì vậy, nếu bố mất không để lại di chúc thì bạn vẫn chia thừa kế theo pháp luật được. Theo đó, tài sản được coi là di sản thừa kế mà bố để lại bao gồm:

• Tài sản riêng của bố: tài sản bố có trước hôn nhân, được tặng cho riêng, hoặc thừa kế riêng.
• Phần tài sản của bố trong khối tài sản chung vợ chồng với mẹ: thông thường phần tài sản thuộc quyền sở hữu, sử dụng của bố là 1/2 trong khối tài sản chung với mẹ. Trường hợp có tỷ lệ khác là do bố mẹ có thoả thuận khác hoặc căn cứ vào công sức đóng góp, tạo lập nên tài sản chung.

Việc xác định được tài sản thuộc tài sản riêng hay tài sản chung của bố trong thời kỳ hôn nhân rất quan trọng. Đây là bước đầu tiên và cũng là bước quan trọng trong cả quá trình giải quyết tranh chấp chia di sản thừa kế khi bố không để lại di chúc. Nếu khách hàng gặp khó khăn trong quá trình xác minh di sản thừa kế có thể liên hệ tới Hotline 0963.673.969 (Zalo) để được tư vấn, hướng dẫn cụ thể.

Cách chia thừa kế tài sản khi bố mất không để lại di chúc.

Khi bố mất không để lại di chúc, các đồng thừa kế sẽ phải tự thoả thuận, xem xét việc phân chia di sản của bố. Tuy nhiên không phải trường hợp nào những người được hưởng thừa kế cũng có thể ngồi lại để thoả thuận phân chia tài sản thừa kế với nhau. Để chia thừa kế trong trường hợp bố mất không có di chúc, các bên có thể thực hiện những cách sau:

Thoả thuận phân chia di sản thừa kế.

Việc thoả thuận, thống nhất phân chia di sản thừa kế đòi hỏi các đồng thừa kế phải có tinh thần hợp tác, thiện chí với nhau. Khi đã đạt được thoả thuận phân chia quyền thừa kế tài sản khi cha mất thì các đồng thừa kế có thể thực hiện các bước tiếp theo để phân chia theo đúng nội dung đã thoả thuận như:

• Bước 1: Các đồng thừa kế lập văn bản thoả thuận phân chia di sản thừa kế theo đúng quy định pháp luật;
• Bước 2: Tới Văn phòng công chứng thực hiện các thủ tục cần thiết để khai nhận di sản thừa kế, niêm yết nội dung khai nhận tại nơi cư trú của người bố trước khi mất;
• Bước 3: Những người được hưởng thừa kế thực hiện thủ tục sang tên, phân chia, thay đổi đăng ký quyền sở hữu, quyền sở dụng đối với phần tài sản mà mình được nhận theo thoả thuận.

Nhìn chung đây phương án phân chia tài sản thừa kế phổ biến nhất. Vậy nếu một trong những người được hưởng thừa kế không hợp tác để thoả thuận hoặc giữa chừng thay đổi ý kiến về tỷ lệ phân chia tài sản thì phải làm thế nào?

Khởi kiện phân chia di sản thừa kế ra Toà án.

Nếu các bên có tranh chấp với nhau về việc phân chia di sản thừa kế thì bắt buộc một trong các đồng thừa kế phải khởi kiện ra Toà án để giải quyết tranh chấp này. Khi đó, việc phân chia di sản thừa kế sẽ do Toà án quyết định. Phán quyết của Toà án mang tính chất bắt buộc, dù sau khi có Bản án/Quyết định đã có hiệu lực của Toà án mà vẫn còn tranh chấp thì một trong các đồng thừa kế có quyền yêu cầu thi hành án theo phán quyết cuối cùng đó của Toà án.

Để khởi kiện phân chia di sản thừa kế, người có yêu cầu có thể thực hiện theo một trong các bước sau:

• Bước 1: Người được hưởng thừa kế chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, giấy tờ liên quan đến yêu cầu phân chia thừa kế khi bố mất không có di chúc;
• Bước 2: Soạn đơn khởi kiện yêu cầu chia quyền thừa kế tài sản khi cha mất;
• Bước 3: Gửi đơn khởi kiện cùng toàn bộ hồ sơ tới Toà án nhân dân có thẩm quyền giải quyết;
• Bước 4: Tham gia tố tụng theo thông báo của Toà án.

Khởi kiện tại Toà án yêu cầu giải quyết tranh chấp thừa kế là thủ tục rất phức tạp. Nếu khách hàng cũng đang gặp khó khăn khi thực hiện thủ tục này có thể liên hệ tới Hotline 0963.673.969 (Zalo) để được tư vấn trực tiếp.

Ai có quyền yêu cầu chia thừa kế khi bố mất?

Theo Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015. Người thừa kế theo pháp luật trong trường hợp bố mất không để lại di chúc gồm có:

• Vợ còn sống;
• Cha mẹ ruột, cha mẹ nuôi của người bố;
• Con đẻ, con nuôi hợp pháp của người bố.

Đây là những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất. Nếu không còn ai ở hàng thừa kế thứ nhất thì phải xem xét tới người thừa kế ở hàng thừa kế thứ hai. Do đó, những người được hưởng thừa kế như trên sẽ là những người có quyền yêu cầu chia thừa kế khi cha mất không để lại di chúc.

Trường hợp người thừa kế chưa rõ ràng về tư cách được hưởng thừa kế như: nam nữ sống chung với nhau như vợ chồng một thời gian dài nhưng không đăng ký kết hôn; con ngoài giá thú; con nuôi thực tế chưa làm thủ tục nhận con nuôi tại cơ quan có thẩm quyền;…. thì những người này cần phải làm thêm một bước để chứng minh mình có tư cách yêu cầu chia di sản thừa kế.

Bố mất không để lại di chúc tài sản chia như thế nào?

Như đã phân tích ở trên, để chia di sản khi bố mất thì những người thừa kế cần xác định chính xác những tài sản nào thuộc di sản thừa kế. Chẳng hạn: nếu mẹ còn sống, bố và mẹ có tài sản chung (như: nhà, đất, tiền…), thì phải xác định phần của mẹ trước (thường là 1/2 tài sản chung). Phần còn lại là di sản thừa kế của bố sẽ được chia cho những người ở hàng thừa kế thứ nhất.

Lấy ví dụ đơn giản như sau:

Bố mất, để lại 1 sổ tiết kiệm chung với mẹ có giá trị 1 tỷ.

• Chia đôi tài sản chung vợ chồng: bố và mẹ mỗi người 500 triệu.
• Phần 500 triệu của bố sẽ là di sản thừa kế.
• Nếu hàng thừa kế thứ nhất chỉ có mẹ và 4 con, thì 5 người được hưởng. Mỗi người được 1/5 của 500 triệu là 100 triệu.

Ví dụ như trên chỉ là một tình huống đơn giản để khách hàng dễ hình dung. Trong thực tế, việc phân chia di sản thừa kế còn xảy ra nhiều tình huống phức tạp như: không xác định được di sản thừa kế; người thừa kế chết trước hoặc chết cùng thời điểm người để lại di sản; di sản thừa kế không thể chia được bằng hiện vật;… vậy nên để biết trường hợp của mình được chia như thế nào tốt nhất khách hàng liên hệ trực tiếp tới Hotline 0963.673.969 (Zalo) để được hỗ trợ cụ thể.

Liên hệ Luật sư chuyên về thừa kế

Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc:

• Chia di sản thừa kế;
• Tranh chấp tài sản sau khi bố mất, hoặc
• Cần tư vấn về soạn thảo di chúc, lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản;…

Hãy liên hệ Luật sư chuyên về thừa kế để được hỗ trợ kịp thời. Với kiến thức pháp luật vững chắc và kinh nghiệm xử lý nhiều vụ việc thừa kế phức tạp. Luật sư sẽ giúp bạn bảo vệ quyền lợi hợp pháp, giải quyết tranh chấp nhanh chóng, hạn chế rủi ro và đảm bảo quá trình phân chia tài sản minh bạch, đúng luật.

Trên đây là nội dung tư vấn của Trung tâm di chúc Việt Nam. Nếu cần tư vấn thêm về cách giải quyết tranh chấp đòi lại tài sản thừa kế khi bố mất không để lại di chúc. Hiện nay, chúng tôi có văn phòng tại các thành phố lớn như: Hà Nội, Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh. Cùng với đội ngũ Luật sư hỗ trợ khắp các tỉnh thành trên cả nước hỗ trợ. Quý khách hàng cần hỗ trợ các dịch vụ pháp lý có thể liên hệ Luật sư theo các phương thức sau:

• Làm việc trực tiếp tại trụ sở, chi nhánh của chúng tôi tại: Tp. Hà Nội, Hà Tĩnh, Tp. Đà Nẵng, Tp. Hồ Chí Minh.
• Điện thoại: 0963.673.969 (Zalo)
• Email : Trungtamdichuc@gmail.com
• Website: Trung tâm di chúc Việt Nam – Luật Hùng Bách
• Fanpage: Trung tâm di chúc Việt Nam

Trân trọng!