THỦ TỤC THỪA KẾ CÓ DI CHÚC VÀ KHÔNG CÓ DI CHÚC


Pháp luật hiện hành đã quy định rất rõ về thủ tục thừa kế. Mặc dù vậy, quá trình thừa kế có thể phức tạp và đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng về các quy định và thủ tục pháp lý của người dân. Liệu rằng khi bố mẹ mất đi không có di chúc con có được thừa kế không? Nếu ở xa không về được thì có thể ủy quyền cho người khác làm thủ tục được không? … Đây là một trong những câu hỏi mà Trung tâm di chúc nhận được từ quý khách hàng. Bài viết dưới đây, Trung tâm di chúc Việt Nam sẽ giải đáp những thắc mắc và tổng hợp một số quy định pháp luật mới nhất hiện nay. Bạn đọc cũng có thể liên hệ trực tiếp qua số 0963.673.969 (Zalo) để được tư vấn, hỗ trợ.

So sánh thủ tục thừa kế có di chúc và không có di chúc.

Theo quy định hiện hành, có hai hình thức thừa kế theo quy định gồm thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật. Thừa kế có di chúc là hình thức thừa kế mà người để lại di sản đã lập di chúc để chỉ định người thừa kế và phần tài sản mà họ sẽ nhận được. Thừa kế không có di chúc là hình thức thừa kế khi người để lại di sản không lập di chúc, hoặc di chúc không hợp pháp, không có hiệu lực pháp lý. Về hai hình thức này cũng có những điểm tương đồng và một số sự khác biệt. Cụ thể như sau:

Điểm giống nhau

Cả hai hình thức này đều là sự chuyển giao tài sản của người đã chết cho người còn sống. Thời điểm chuyển giao tính từ thời điểm người để lại di sản chết. Thời hiệu để chia thừa kế đối với động sản là 10 năm, đối với bất động sản là 30 năm kể từ thời điểm người để lại di sản chết.

Thủ tục thừa kế có di chúc và không có di chúc
Liên hệ tư vấn thủ tục thừa kế có di và không có di chúc qua hotline 0963.673.969 (Zalo).

Điểm khác nhau

Tiêu chí

Thừa kế có di chúc

Thừa kế không có di chúc

Người được thừa kế

Người thừa kế theo di chúc là những người được chỉ định trong di chúc của người để lại tài sản.Có thể bao gồm:

  • Người thân trong gia đình: con cái, vợ/chồng, cha mẹ, anh chị em, v.v.
  • Người ngoài gia đình: bạn bè, người giúp việc, tổ chức từ thiện, v.v.
  • Tổ chức, pháp nhân: các tổ chức xã hội, doanh nghiệp, cơ sở từ thiện, v.v.

Người được thừa kế phụ thuộc vào ý chí, nguyện vọng của người để lại di sản. Tuy nhiên có một số trường hợp không có tên trong di chúc vẫn được thừa kế 2/3 của 1 suất thừa kế. Ví dụ: con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng; con thành niên mà không có khả năng lao động.

Những người thừa kế được xác định thứ tự ưu tiên theo hàng thừa kế như sau:

  • Hàng thừa kế thứ nhất: Vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người có di sản;
  • Hàng thừa kế thứ hai: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
  • Hàng thừa kế thứ ba: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Điều kiện được hưởng di sản

Di chúc phải hợp pháp. Tuân thủ các điều kiện về chủ thể lập di chúc, nội dung và hình thức di chúc.

Người nhận thừa kế được chỉ định trong di chúc hợp pháp và không thuộc trường hợp bị tước quyền thừa kế hoặc từ chối nhận di sản.

Thuộc một trong các trường hợp dưới đây:

  • Khi người để lại di sản không có di chúc;
  • Các trường hợp được quy định tại Điều 650 Bộ luật dân sự 2015.

Thừa kế thế vị

Thừa kế theo di chúc thì sẽ không áp dụng thừa kế thế vị.Nếu con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống.

Cách thức nhận di sản

Nếu những người thừa kế theo di chúc thỏa thuận được với nhau thì thực hiện thủ tục thừa kế tại Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc Văn phòng công chứng.

Trường hợp những người thừa kế không thỏa thuận được với nhau thì tiến hành khởi kiện yêu cầu Tòa án công nhận hiệu lực của di chúc.

Những người được thừa kế theo pháp luật thực hiện việc nhận thừa kế thông qua Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế hoặc Văn bản khai nhận di sản thừa kế. Trường hợp những người thừa kế không thỏa thuận được với nhau thì tiến hành khởi kiện yêu cầu Tòa án phân chia di sản thừa kế.

Khách hàng có nhu cầu muốn tư vấn thêm quy định pháp luật về di chúc. Vui lòng liên hệ số điện thoại 0963.673.969 (Zalo) để được tư vấn, hỗ trợ.

Làm thủ tục thừa kế cần giấy tờ gì?

Tình huống

Xin chào luật sư, tôi là H, tôi đang có câu hỏi muốn nhờ luật sư giúp đỡ. Bố mẹ của tôi đứng tên một Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại tỉnh Vĩnh Phúc. Năm 2019, bố tôi là K chết không để lại di chúc. Bố mẹ tôi có 3 người con gồm anh trai, tôi và em gái. Cả 3 chúng tôi đều ở xa, muốn từ chối nhận di sản và để mẹ đứng tên trên sổ. Ngoài ra ông bà nội tôi cũng đã chết trước bố tôi từ lâu. Xin hỏi luật sư gia đình tôi phải chuẩn bị những hồ sơ, giấy tờ gì? Xin cảm ơn rất nhiều.

Trung tâm tư vấn

Điều 57 và Điều 58 Luật Công chứng 2014 đã có quy định về vấn đề này. Theo đó, đối với di sản là quyền sử dụng đất hoặc tài sản pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu thì người yêu cầu công chứng phải có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản của người để lại di sản đó. Nếu thừa kế theo pháp luật, người yêu cầu công chứng phải có giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người được hưởng di sản theo quy định của pháp luật về thừa kế. Nếu thừa kế theo di chúc, trong hồ sơ yêu cầu công chứng phải có bản sao di chúc. Như vậy gia đình anh/chị cần chuẩn bị các giấy tờ và hồ sơ như sau:

  • Giấy chứng tử của ông K;

  • Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
  • Giấy tờ chứng minh quan hệ gia đình. Bao gồm Giấy khai sinh của anh/chị và các anh chị em, Giấy đăng ký kết hôn của bố mẹ anh/chị.
  • Giấy chứng tử của ông bà nội.
  • Văn bản từ chối nhận di sản thừa kế. Mỗi người con cần lập một đơn từ chối nhận di sản thừa kế. Văn bản này được công chứng tại cơ quan có thẩm quyền.
  • Biên bản họp gia đình. Biên bản họp gia đình về việc thống nhất để mẹ anh/chị là người duy nhất hưởng di sản.
  • Giấy tờ tùy thân của các thành viên gia đình. Sử dụng CMND/CCCD hoặc Hộ chiếu của mẹ anh/chị và các anh chị em.

Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, bạn H hướng dẫn bố liên hệ với Văn phòng công chứng nơi có đất trong phạm vi tỉnh Vĩnh Phúc để thực hiện thủ tục khai nhận di sản cho bố của bạn.

Khách hàng muốn ủy quyền cho Luật sư thu thập toàn bộ giấy tờ? Hãy liên hệ ngay số điện thoại 0963.673.969 (Zalo) để được hỗ trợ, báo giá.

Thẩm quyền giải quyết thủ tục thừa kế.

Hiện nay, tùy vào từng trường hợp cụ thể mà mỗi cơ quan sẽ có những thẩm quyền khác nhau liên quan đến việc giải quyết thủ tục thừa kế. Thẩm quyền giải quyết thủ tục thừa kế như sau:

  • Tòa án nhân dân. Thủ tục thừa kế tại Tòa án được thực hiện khi những người thừa kế không thể thống nhất được với nhau. Theo quy định tại Điều 26 BLTTDS năm 2015 thì tranh chấp về thừa kế tài sản là tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án. Tòa án có thẩm quyền cao nhất trong việc giải quyết các tranh chấp liên quan đến thừa kế. Tòa án sẽ xem xét và quyết định về tính hợp lệ của di chúc. Phân chia tài sản khi có di chúc hoặc không có di chúc và giải quyết các tranh chấp phát sinh liên quan đến thừa kế.
  • Văn phòng công chứng. Trường hợp những người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc cùng thỏa thuận được với nhau sẽ thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế hoặc thủ tục thỏa thuận phân chia di sản thừa kế tại Văn phòng công chứng.
  • Ủy ban nhân dân cấp xã. Trường hợp người thừa kế thỏa thuận được với nhau thì có thể chứng thực văn bản từ chối nhận di sản, văn bản thỏa thuận phân chia di sản và văn bản khai nhận di sản trong trường hợp di sản là động sản tại Ủy ban nhân dân cấp xã.

Trường hợp khách hàng muốn nhận di sản nhưng chưa biết giải quyết ở đâu? Hãy liên hệ ngay với Trung tâm theo số điện thoại 0963.673.969 (Zalo) để được hướng dẫn cụ thể.

Các bước thực hiện thủ tục thừa kế.

Hiện nay có 02 thủ tục để thừa kế di sản. Gồm: Thủ tục khai nhận di sản và thủ tục thỏa thuận phân chia di sản thừa kế. Thủ tục khai nhận di sản được thực hiện khi người nhận di sản thực hiện thủ tục khai nhận di sản khi chỉ có một người duy nhất có quyền hưởng di sản theo quy định pháp luật. Hoặc những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận không phân chia di sản. Thủ tục thỏa thuận phân chia di sản được thực hiện khi người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc cùng thống nhất nội dung phân chia di sản.

Trình tự thực hiện thủ tục thừa kế

Bước 1: Hoàn thiện hồ sơ

Người nhận di sản chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ theo quy định pháp luật.

Bước 2: Công chứng văn bản khai di sản thừa kế 

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và giấy tờ, Công chứng viên sẽ tiến hành xem xét và xác minh. Nếu hồ sơ đầy đủ: Công chứng viên sẽ tiếp nhận, thụ lý vụ việc và ghi vào sổ công chứng. Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ: Công chứng viên gửi thông báo hướng dẫn và yêu cầu người dân bổ sung theo quy định. Trường hợp hồ sơ không có cơ sở để giải quyết: Công chứng viên gửi thông báo giải thích lý do từ chối tiếp nhận.

Bước 3: Thụ lý văn bản khai nhận di sản thừa kế 

Sau khi niêm yết được 15 ngày tại UBND cấp xã thì UBND có trách nhiệm xác nhận niêm yết. Căn cứ theo khoản 1 Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP, phải chú ý một số điểm như sau:

Trường hợp di sản gồm cả bất động sản và động sản hoặc di sản chỉ gồm có bất động sản thì việc niêm yết được thực hiện theo quy định tại Khoản này và tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có bất động sản.

Trường hợp di sản chỉ gồm có động sản, nếu trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng và nơi thường trú hoặc tạm trú có thời hạn cuối cùng của người để lại di sản không ở cùng một tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thì tổ chức hành nghề công chứng có thể đề nghị Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú hoặc tạm trú có thời hạn cuối cùng của người để lại di sản thực hiện việc niêm yết.

Bước 4: Soạn thảo văn bản khai di sản thừa kế và ký hồ sơ

Nếu không có khiếu nại gì về việc niêm yết thì tổ chức hành nghề công chứng sẽ tiến hành giải quyết hồ sơ.

Bước 5: Thanh toán lệ phí và nhận kết quả 

Sau khi hoàn tất các thủ tục và thanh toán lệ phí. Người yêu cầu công chứng sẽ nhận được kết quả công chứng.

Liên hệ tư vấn thủ tục thừa kế qua số điện thoại 0963.673.969 (Zalo) 

Ủy quyền cho người khác làm thủ tục thừa kế được không?

Câu hỏi pháp lý:

Ông Trần Văn T ở Hà Nam có câu hỏi gửi về cho Trung tâm nhờ giải đáp. Bố mẹ của ông T có 2 người con, gồm ông và em trai. Bố mẹ ông đã mất, không để lại di chúc. Hiện nay, 2 anh em đều muốn thỏa thuận để phân chia phần di sản của bố mẹ. Tuy nhiên ông T hiện tại đang ở Đà Nẵng nên không thể tham gia được. Ông T hỏi ông có thể ủy quyền cho người khác thực hiện thủ tục này được không?

Trung tâm trả lời:

Theo quy định hiện hành, pháp luật không cấm việc ủy quyền cho người khác thay mình thực hiện các thủ tục về thừa kế, trong đó có việc ủy quyền thỏa thuận phân chia di sản thừa kế. Do vậy, trong trường hợp này, ông T hoàn toàn có thể ủy quyền cho người khác ký tên vào văn bản thỏa thuận phân chia di sản.

Thông tư số 01/2020/TT-BTP của Bộ tư pháp quy định, nếu ủy quyền cho người khác tham gia phân chia, định đoạt quyền sử dụng đất thì không thể chứng thực chữ ký trên giấy ủy quyền. Các bên phải kí hợp đồng ủy quyền có công chứng, chứng thực theo pháp luật. Hiện nay ông T không thể về thực hiện thủ tục phân chia di sản. Vì vậy, ông T có thể đến Văn phòng công chứng tại Đà Nẵng ký hợp đồng ủy quyền. Sau đó gửi hợp đồng ủy quyền này về Hà Nam cho người được ủy quyền, người này mang đến Văn phòng công chứng để công chứng tiếp vào bản gốc hợp đồng ủy quyền này. Lúc này thủ tục ủy quyền công chứng đã hoàn thành. (Điều 55 Luật công chứng 2014).

Lưu ý thêm khi ủy quyền.

Khoản 3 Điều 141 BLDS 2015 quy định rằng:

3. Một cá nhân, pháp nhân có thể đại diện cho nhiều cá nhân hoặc pháp nhân khác nhau nhưng không được nhân danh người được đại diện để xác lập, thực hiện giao dịch dân sự với chính mình hoặc với bên thứ ba mà mình cũng là người đại diện của người đó, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Do đó, trường hợp này ông T không thể ủy quyền cho em trai thực hiện thủ tục. Bởi lẽ người em trai vừa thay mặt ông T, vừa thực hiện thủ tục phân chia di sản với tư cách cá nhân của mình sẽ trái với quy định trên. Ông T có thể ủy quyền cho người khác, miễn rằng người này không được là một trong những người được hưởng di sản của bố mẹ.

Nếu khách hàng muốn ủy quyền cho Trung tâm thay mặt mình làm trọn gói thừa kế. Hãy liên hệ ngay qua số điện thoại 0963.673.969 (Zalo) để được biết thêm thông tin chi tiết.

Dịch vụ làm thủ tục thừa kế trọn gói.

Khách hàng có nhu cầu sử dụng dịch vụ thừa kế trọn gói của Trung tâm di chúc vui lòng liên hệ theo các bước:

  • Bước 1: Liên hệ qua số: 0963.673.969 (Zalo) để được Luật sư hỗ trợ tư vấn thủ tục thừa kế miễn phí;
  • Bước 2: Khách hàng tiến hành lựa chọn dịch vụ phù hợp với yêu cầu;
  • Bước 3: Khách hàng tiến hành tạm ứng phí dịch vụ. Tiến hành cung cấp các thông tin, giấy tờ cần thiết cho Luật sư;
  • Bước 4: Luật sư tiếp nhận, kiểm tra các giấy tờ. Lập phương án phù hợp với yêu cầu của khách hàng. Tiến hành thực hiện công ;

Ngoài ra, Trung tâm di chúc có thể cung cấp dịch vụ trên phạm vi toàn quốc, khắp 63 tỉnh, thành phố. Chúng tôi rất hân hạnh khi được phục vụ, hỗ trợ giải quyết các vấn đề pháp lý cho khách hàng. Quý khách hàng có nhu cầu sử dụng các Dịch vụ của Trung tâm hoặc cần Hỗ trợ pháp lý vui lòng liên hệ qua một trong các phương thức sau:

Luật sư di chúc – Trung tâm di chúc.

Trung tâm Di chúc Việt Nam là đơn vị trực thuộc Công ty Luật TNHH Luật Hùng Bách – Tổ chức hành nghề Luật sư uy tín, chuyên nghiệp hàng đầu tại Việt Nam. Trung tâm di chúc Việt Nam được thành lập với sứ mệnh hỗ trợ người dân trong lĩnh vực liên quan đến di chúc như sau:

  • Tư vấn pháp luật thừa kế;
  • Tư vấn, hỗ trợ soạn thảo di chúc;
  • Lưu trữ, công bố di chúc;
  • Thẩm định, kiểm tra di chúc đã lập;
  • Hỗ trợ khai nhận di sản thừa kế;
  • Giải quyết tranh chấp liên quan đến di chúc, thừa kế.

Với đội ngũ Luật sư, chuyên viên pháp lý có chuyên môn sâu, nhiều kinh nghiêm. Chúng tôi tự tin có thể giải đáp các thắc mắc, vấn đề của khách hàng. Khách hàng sẽ được bảo đảm tối đa quyền và lợi ích hợp pháp khi sử dụng dịch vụ Luật sư của Trung tâm di chúc. Hiện nay, chúng tôi có văn phòng tại các thành phố lớn như: Hà Nội, Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh. Cùng với đó là đội ngũ Luật sư hỗ trợ khắp 63 tỉnh thành trên cả nước. Do đó chúng tôi có thể hỗ trợ một cách nhanh chóng, kịp thời khi khách hàng có nhu cầu.

Trân trọng!

5/5 (1 Review)

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *